KORUMA TEDBİRLERİ NEDENİYLE TAZMİNAT

Koruma tedbirleri nedeniyle tazminat istemi, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 141 vd. maddelerinde düzenlenmiştir. Kanun hükmü kapsamında;

Kanunlarda belirtilen koşullar dışında yakalanan, tutuklanan veya tutukluluğunun devamına karar verilen,
Kanuni gözaltı süresi içinde hakim önüne çıkarılmayan,
Kanuni hakları hatırlatılmadan veya hatırlatılan haklarından yararlandırılma isteği yerine getirilmeden tutuklanan,
Kanuna uygun olarak tutuklandığı halde makul sürede yargılama mercii huzuruna çıkarılmayan ve bu süre içinde hakkında hüküm verilmeyen,
Kanuna uygun olarak yakalandıktan veya tutuklandıktan sonra haklarında kovuşturmaya yer olmadığına veya beraatlerine karar verilen,
Mahkum olup da gözaltı ve tutuklulukta geçirdiği süreleri, hükümlülük sürelerinden fazla olan veya işlediği suç için kanunda öngörülen cezanın sadece para cezası olması nedeniyle zorunlu olarak bu cezayla cezalandırılan,
Yakalama veya tutuklama nedenleri ve haklarındaki suçlamalar kendilerine, yazıyla veya bunun hemen olanaklı bulunmadığı hallerde sözle açıklanmayan,
Yakalanmaları veya tutuklanmaları yakınlarına bildirilmeyen,
Hakkındaki arama kararı ölçüsüz bir şekilde gerçekleştirilen,
Eşyasına veya diğer malvarlığı değerlerine, koşulları oluşmadığı halde elkonulan veya korunması için gerekli tedbirler alınmayan ya da eşyası veya diğer malvarlığı değerleri amaç dışı kullanılan veya zamanında geri verilmeyen,
Yakalama veya tutuklama işlemine karşı Kanunda öngörülen başvuru imkânlarından yararlandırılmayan,

kişiler, maddi ve manevi her türlü zararlarını, Devletten isteyebilirler.

KORUMA TEDBİRLERİ NEDENİYLE TAZMİNAT YARGITAY KARARLARI

Konuyla ilgili Yargıtay kararları aşağıdaki şekildedir:

Yargıtay Ceza Genel Kurulu 24.01.2019 T. 2017/769 E. 2019/48 K.

“Maddi tazminat ile davacının malvarlığında meydana gelen somut bir azalma ya da kazanç kaybı, ödediği avukatlık ücreti gibi masrafların karşılanması amaçlanırken, manevi tazminat kişinin sosyal çevresinde itibarının sarsılması, özgürlüğünden mahrum kalması nedeniyle duyduğu elem, keder, ıstırap ve ruhsal sıkıntıların bir ölçüde de olsa giderilmesi amacına yöneliktir.

Bu aşamada uyuşmazlık konusuyla ilgisi nedeniyle manevi tazminatın belirlenme yöntemi üzerinde de durulması gerekmektedir.

Manevi zararın tümüyle giderilmesi imkânsız ise de belirlenecek manevi tazminat kişinin acı ve ızdıraplarının dindirilmesinde, sıkıntılarının azaltılmasında etken olacaktır. Bu nedenle manevi tazminata hükmedilirken kişinin ceza infaz kurumunda kaldığı süre, sosyal ve ekonomik durumu, toplumsal konumu, atılı suçun niteliği, tutuklamanın şahıs üzerinde bıraktığı olumsuz etkiler dikkate alınarak, adalet ve hakkaniyet ilkeleriyle bağdaşır bir miktar olmasına özen gösterilmelidir.”

Yargıtay Ceza Genel Kurulu 11.06.2019 T. 2017/771 E. 2019/469 K.

“Koruma tedbirleri nedeniyle açılan tazminat davasında mahkemece işin esasına ilişkin olarak öncelikle, tazminatı gerektirecek türden bir işlem yapılıp yapılmadığı ve yapılan işlem ile oluşan zarar arasında nedensellik bağı olup olmadığı araştırılacaktır. Tazminat davasına bakan mahkeme, beraat kararının doğruluğunu sorgulayamaz. Nitekim, 466 sayılı Kanun'un yürürlükte olduğu dönemde verilen Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulunun 02.05.1977 tarihli ve 1-1 sayılı kararında da; tazminat istemine esas olan beraat kararının, delil yönünden incelenmesine yasal olanak bulunmadığı, buna karşılık beraate ilişkin dosyada 466 sayılı Kanun'un 4. maddesinde belirtilen "sanığın, ihmali veya kusurlu hareketleri" olup olmadığı hususlarının ve diğer maddelerde yer alan unsurların incelenmesi gerektiği, kesinleşmiş beraat hükmünde dayanılan delillerin tazminat davasında bir başka mahkeme tarafından yeniden ele alınıp takdire tabi tutulması durumunda kesin hükme karşı saldırının söz konusu olacağı, somut olayda tazminat davasına bakan mahkemenin, Yargıtaydan geçmeden kesinleşen beraat kararını sübut yönünden incelemeye yetkili olmadığı belirtilmiştir.”

Google Sites

Report abuse